zaterdag 23 augustus 2014

OSAMU TEZUKA 手塚治虫 – Meester van de Manga (Deel 2 - Latere carrière)


Tezuka bleef invloed uitoefenen en latere belangrijke werken van hem zijn Ode to Kirihito (きりひと讃Kirihito Sanka), MW (), Ayako  () en Message to Adolf (アドルフに告 Adorufu ni Tsugu).

Ode to Kirihito (きりひと讃 - 1970-71)
Het verhaal gaat over de jonge dokter Kirihito Osanai en zijn pogingen om een kuur te vinden tegen een vreemde ziekte die de slachtoffers vervormd zodat ze eruit zien als ‘hond-mensen’. In zijn zoektocht wordt hij zelf besmet door het virus en hij onderneemt een wilde odyssee rond de wereld om alsnog een oplossing te vinden. Hij stoot echter voortdurend op onbegrip, onwetendheid, vijandigheid en angst bij de mensen die hij ontmoet…
 

'Ode to Kirihito'
 
 
MW ( - 1976-1978)
MW is een snoeiharde thriller over de bankier Michio Yuki die een dubbel leven leidt. Naast zijn werk is hij ook nog verwikkeld in een aantal kidnappingen, waar hij zowel het slachtoffer als de afgeperste persoon vermoordt nadat hij het losgeld heeft opgestreken. Na zijn daden zoekt hij toevlucht bij de katholieke priester  Garai. De twee mannen delen een verleden. Ze waren, 15 jaar geleden, de enige overlevenden na een ramp met een gifgaslek op een militaire basis op een klein eiland dicht bij Okinawa. Michio heeft echter het gas MW ingeademd waardoor hij later ‘crimineel krankzinnig’ werd. De priester, gebonden aan zijn eed, besluit Michio niet aan de politie uit te leveren. Zijn stilzwijgen wordt echter zwaar op de proef gesteld als Michio steeds meer gruwelijke moorden pleegt en er een groeiend plezier aan beleeft.
 
'MW'
 
 
Ayako (- 1972-73)
Centraal in het verhaal staat de aartsconservatieve familie Tenge, met aan het hoofd de chagrijnige patriarch Sakuemon. Dagelijks ergert hij zich aan de teloorgang van de traditionele Japanse normen en waarden, aan het Amerikaanse gezag tijdens de bezetting na WWII en vooral aan de hervormingen die onder druk van dit bestuur worden doorgevoerd. Sakuemon vindt alleen troost bij Ayako, zijn oogappel, die door verschillende familieleden seksueel wordt misbruikt. Uit angst voor onthulling besluit een familielid Ayako op te sluiten in een kelder, waar ze het grootste deel van haar tienerjaren doorbrengt. Ze ontsnapt uit de kelder en blijkt in geen enkel opzicht opgewassen tegen de dagelijkse werkelijkheid…
 
'Ayako'
 
Message to Adolf (アドルフに告 - 1983-85)
Het verhaal speelt zich af voor de Tweede Wereldoorlog en vertelt over drie mannen met dezelfde voornaam: Adolf. De eerste is Adolf Kamil, een Jood die in Japan woont; zijn vriend, Adolf Kaufmann, zoon van een Duits consul en een Japanse moeder en Adolf Hitler. Adolf Kaufmann vindt toevallig geheime documenten waarin bewijzen staan dat Adolf Hitler Joodse roots heeft. Een ingewikkeld net van intriges ontvouwt zich en de levens van de drie Adolfs beginnen zich te verwikkelen…
 

'Message to Adolf'
 
Deze werken kunnen allen ondergebracht worden bij de moderne stripromans. De manga’s zijn volgens mij een schoolvoorbeeld van Tezuka’s ongeëvenaarde stijl. Complexe, volwassen verhalen over familiewaarden, verraad, politiek, oorlog, geweld, waar heikele onderwerpen als rassenhaat, antisemitisme of incest niet worden geschuwd.
De tekenstijl is zo typisch dat je ze met de ogen dicht kunt herkennen. Aan de ene kant de directe, bijna eenvoudige klare lijn en de strakke, ultra realistische decors. Aan de andere de bijzonder rijke, super gedetailleerde, aan de Japanse houtsnijkunst verwante invullingen.
Dit alles wordt gepresenteerd in een zeer onconventionele stijl die veel meer aan film doet denken dan aan een stripverhaal.
 

Overlijden
Het bericht van Osamu Tezuka’s dood verscheen slechts vluchtig in enkele kranten buiten Japan. In eigen land werd hij echter als een heilige berouwd. Zijn overlijden aan maagkanker op 9 februari 1989, verraste de Japanners meer dan die van Keizer Showa een aantal weken ervoor. De jongere generatie treurde om zijn dood en in de media verschenen talloze biografieën over zijn leven. Zijn reputatie als een van de meest productieve en getalenteerde naoorlogse mangaka groeide explosief. Tezuka schreef en tekende een record van ongeveer 150.000 pagina’s voor 600 manga’s en 60 geanimeerde werken, essays, lezingen en filmrecensies. Hij is houder van ontelbare prestigieuze prijzen en awards en in 1994 werd het ‘Osamu Tezuka Manga Museum’ geopend in Takarazuka.
 
Besluit
Westerse bezoekers aan Japan vinden het vaak moeilijk te begrijpen waarom Japanners zo verzot zijn op manga. Zeker als ze zien dat volwassen mannen en vrouwen op de trein van en naar het werk compleet verdiept in hun wekelijkse vervolgstrips zitten lezen. Het antwoord op deze vraag is: Japan had Osuma Tezuka, de rest van de wereld niet…
Tezuka heeft manga echter wel populair gemaakt in de westerse wereld, maar ondanks een trouwe schare fans en liefhebbers blijft het toch een niche publiek. Getuige hiervan is dat onlangs de allerlaatste manga is verschenen in een Nederlandse vertaling omdat de afnamemarkt gewoon te klein is. Gelukkig zijn er de vele (en uitstekende) Engelse vertalingen die ons toelaten de unieke wereld van het Japanse beeldverhaal te blijven ontdekken
 
Osamu Tezuka
 

1 opmerking:

Kaasmuis zei

We hebben ze nog niet allemaal en ik lees ze zoooooo graag :-)